PRP, plateletten zenginleştirilmiş plazma kavramının kısaltmasıdır. Kısaca kişinin kendi kanından elde edilen kan pulcuklarının, yoğunlaştırılmış bir karışımıdır. Yaralar, eklem hastalıkları, ince kırışıklıklar ve sarkma gibi pek çok soruna deva olan bu yenilikçi yöntem size umut ışığı yakıyor.
Kan pulcukları, temel olarak kanın pıhtılaşmasında görev alan bir hücre grubudur. Bunun dışında yara iyileşmesi, doku onarımı ve yenilenmesi süreçlerinde rol alan bazı büyüme faktörleri de bu hücreler içinde bulunur. Kan pulcukları, bölünme ve çoğalma yeteneğinde olmayan alt hücre biçimleridir. İnsan vücudunda kan içinde bulunurlar ve beş on gün civarında bir ömre sahiptirler. Bir kan damarı yaralandığında bu hücreler yaralanma bölgesinde birbirlerine ve çevreye yapışarak pıhtı oluştururlar ve kanamayı önlerler. Fakat bunun dışında çok önemli bir işlevleri daha vardır; yara iyileşmesini başlatmak. Kan pulcukları içindeki alfa granüller açılarak, ortama içeriklerini boşaltırlar. Bu yapıların içinde doku iyileşmesi ve yeniden yapılmasında gerekli çok önemli büyüme faktörleri vardır. Bu büyüme faktörleri, yeni damar oluşumu, yeni kemik oluşumu, yeni bağ dokusu oluşumu gibi doku yenilenmesinde çok önemli mekanizmaların çalışmasına yol açarlar. Ortamda bulunan her tür hücreye dönüşebilecek potansiyele sahip kök hücrelerin farklılaşarak, yara iyileşmesi ve doku yenilenmesinde rol almasını sağlarlar. Kan pulcuklarının içindeki büyüme faktörlerinin, bu işlevlerinden yola çıkarak kozmetik amaçla kullanılması da mümkündür. Yaşlanmak aslında dejeneratif yani doku yıkıcı ve azaltıcı bir süreçtir. Kan pulcuklarının diğer kan elemanlarından ayrıştırılıp saflaştırılarak yaşlanma belirtileri olan deride kırışma cansız görünme gibi bulguların iyileştirilmesi amacıyla kullanılabilir.
PRP elde etmek için önce PRP uygulanacak kişiden kan alınır. Üretilmiş özel tüpler ve santrifüj cihazları kullanılarak PRP elde edilir. Daha sonra uygulanacak bölgeye çeşitli yöntemlerle verilir. Bu karışımın içinde yoğun halde kan pulcukları bulunur. Kan pulcuklarının içindeki büyüme faktörleri verildikleri bölgede deri, kemik ve yumuşak dokularda iyileşmeyi hızlandırıcı etki gösterirler. Doku onarım sürecini hızlandırırlar, yeni damar oluşumunu tetiklerler ve dokuya gelen kan miktarını arttırırlar. PRP’nin kullanım alanları şunlardır:
Yara İyileşmesi;
- İyileşmesi zor ve karmaşık kemik kırıkları,
- Dişlerle ilgili zorlu cerrahi tedaviler,
- Şeker hastalığı gibi zor iyileşen ayak yaraları,
- Damar hastalıklarına bağlı gelişen inatçı yaralar,
- Çeşitli dejeneratif eklem hastalıkları
Kozmetik Amaçlı;
- Yüzde hacim kaybı, yüz derisinde su kaybı
- Yüzde ince kırışıklıklar ve sarkma
- Dekolte bölgesinde ince kırışıklıklar
- El derisinde kırışma, incelme gibi yaşlanma bulguları,
- Estetik amaçlı ameliyatlarda işleme ek olarak
kullanılabilir.
Deriyi sağlıklı ve genç gösteren bulgular; derinin su içeriği, incelik/kalınlık farklılıkları, elastik ve yapısal liflerin sayı ile oranları, genç, dinamik ve aktif işlev gören hücresel bileşenlerin yeterli sayıda olmalarıdır. Bu sayede deri esnek, parlak ve gergin görünür. Deri aslında likralı bir kumaşa benzer, kumaşın ana yapısını oluşturan lifler ve esneklikle gerginlik sağlayan elastik lifler mevcuttur. İnsan vücudunda birkaç doku dışında neredeyse tüm dokular sürekli bir yapım ve yıkım dengesi içindedirler. Deriyi oluşturan hücreler ve derinin kumaş kısmını oluşturan lifler sürekli yıkılır ve yeniden yapılır. Yaşlandıkça bu süreç yavaşlar ve daha çok yıkım lehine çalışmaya başlar. Bu süreci yavaşlatmak ya da bir süreliğine tersine çevirmek PRP ile mümkün olabilmektedir. Yani daha çok genç ve aktif hücre, daha elastik ve gergin lifler oluşturarak, esnek, gergin ve sağlıklı bir deri görünümü oluşturabilir. Tekrarlayan seanslar uygulamak etkiyi arttırır ve süreci anlamlı derecede uzatır. Yaşlanma belirtilerini azaltmaya yönelik diğer kozmetik işlemlerle birlikte uygulanabilir. Deri soyma (peeling) gibi işlemlerin etkisini artırabildiği gibi aynı zamanda da dolgu uygulamalarıyla birlikte kullanıldığında gençleşme etkisini de arttırırlar.
Her derde deva gibi görünen PRP, ulaşılabilirliği düşünüldüğünde ve daha pahalı birçok yönteme göre sonuçları değerlendirildiğinde, kesinlikle ilk sıralara konulabilecek bir yöntem. Daha genç ve daha sağlıklı görünmeniz dileğimle.
Uzm Dr Nalan Erdem
Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı
Hazırlayan: Uzm. Doktor Nalan Erdem, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı