Cildinizdeki çatlaklar acil müdahale ister!
Hazırlayan: Gökçe Pazarlıklı
Bir plastik poşet düşünün; içini gereğinden fazla doldurduğunuzda esneyebildiği kadar esner ve bir noktadan sonra yırtılır. Esnek olmayan bir poşetse, daha çabuk yırtılır. İşte cildimizde de durum aynıdır.
Çatlak olarak nitelendirilen durum aslında deride oluşan yırtıklardır. Vücut, cilt yüzeyinden daha hızlı genişlediğinde cilt dokusu yırtılır ve bu yırtıklar büyüyüp, derinleşerek yara izlerinin oluşmasına sebep olur. Yara izleri cilt yüzeyinde çatlaklar şeklinde görülür.
Çatlakların gelişimi cilt tipi, ırk, yaş, beslenme ve cildin nem dengesine göre değişir. Çatlak izi oluşumuna en yatkın olanlar; hamileler, vücut geliştiriciler, büyüme dönemindeki ergenler ve hızlı kilo alıp verenlerdir.
Kuruluk, ani kilo alımı ve genleşme mikroskobik yırtıklara neden olur. Bu gözle görülmeyen yırtıklar erken aşamada onarılmazsa ciltte ciddi çatlaklar meydana gelir.
Çatlaklara neden olan asıl etken cildin elastikiyetini ve nemini kaybetmesidir. Çatlaklar cildin epidermis denilen üst tabakasında kısa yırtıklar şeklinde başlar, kaşınır ve kaşıdıkça büyüyerek, daha alt tabakaya kadar derinleşir. Dermis adı verilen alt tabakaya inen çatlakların tedavisi çok güçtür ve çoğunlukla da mümkün değildir.
En çok ilk gebelikte görünen çatlaklar; diyetler sonucunda da ortaya çıkabilir veya var olan minik çatlaklar zamanla daha derin ve belirgin bir hal alabilir.
Cildin çatlamaya başladığı nasıl anlaşılır?
- Cildiniz aşırı derecede kurur.
- Kuruluk ve gerginlik hissi rahatsız edici düzeydedir.
- Cildinizde pullanmalar oluşur
- Cildinizde hafif kabarmalar gözlenir.
- Çatlamak üzere olan cilt kaşınır. Çok sert kaşıdığınızda acı ve ağrı hissedilir.
- Dikkatli bakıldığında cilt yüzeyinde minik kızarık çizgiler fark edilir.
Çatlaklar neden oluşur?
- Cilt kuruluğu ana sebeptir. Soğuk hava cildi aşırı derecede kurutur ve çatlaklar en çok soğuk iklime sahip bölgelerde görülür. Vücudu soğuktan korumak çatlakların önlenmesinde çok önemlidir.
- Kimyasal maddeler, ucuz parfümler ve alkol içeren kozmetikler çatlak oluşumunu hızlandırır. Kozmetik ürün ve temizlik malzemesi seçiminde titiz davranmalısınız.
- Diyabet, tiroit, alerji, sedef, egzama ve mantar gibi cilt enfeksiyonlarınız varsa ve böbrekleriniz iyi çalışmıyorsa, cildiniz çatlamaya daha müsait olacaktır.
- Evinizin havasını kurutan kalorifer, klima gibi cihazlar ciltte kuruluk ve çatlak oluşumuna neden olur. Evinizi sık sık havalandırmanızı ve kaloriferin yanına su dolu kaplar koyarak, içerideki havayı nemlendirmenizi öneriyoruz.
- Kağıt paralara temas eden bankacılar bakteriler nedeniyle, yeni plastik poşetlere temas eden market çalışanları ve kuaförlerse kimyasallar nedeniyle risk altındadır. Ellere bulaşan zararlı maddelerin tüm vücuda yayılması sandığınızdan daha hızlı olur.
- Uzun süre ayakta kalanların vücut ağırlığı bacaklara yükleneceği için bacaklar ve kalçalarda çatlak oluşma olasılığı artar. Fazla kilonuz varsa, bu risk iki katına çıkar.
- Yaş ilerledikçe cilt nemini kaybedip, hücreler kendi kendini yenileyemediğinden çatlak oluşma olasılığı daha fazladır.
Çatlaklar Nasıl Oluşur?
Cildimizin yüzde 75 kolajen ve yüzde 4 elastinden oluşan bir yapısı vardır. Elastin esasen cildin esnekliğini ve gerginliğini sağlayan bir proteindir. Cilt çatlakları genellikle hormonlara bağlı olarak oluşur. Hormonlar derideki kolojen ve elastin yapılarını zayıf düşürdüğünde, kolajen liflerde elastin tabakasının zedelenmesiyle açığa çıkarlar.
Çatlak oluşmaya başlaması iki aşamalı bir durumdur. Bir ila altı ay kadar süren ilk aşamada çatlaklar pembe mor arası kırmızımsı görünümdedir. Bu aşama çatlakların oluşum aşaması olup, bu aşamada veya öncesinde yapılacak çatlak bakım ve tedavisinin sonuç verme olasılığı çok yüksektir.
İkinci aşama ise renkli görünümün yerini süt beyaz görünümlü cilt yarıklarına bıraktığı ve kalıcı hasarın oluştuğu aşamadır. Bu aşamadan sonra çatlakların görünümünün düzelmesi gerekli tedavi ve bakımla çok uzun zaman alabilir. Tamamen yok olmaları ise, mümkün değildir.
Cildimde minik çatlaklar fark ettim. Ne yapmalıyım?
Çatlak tedavisine başlamadan önce hayatınızdaki bazı alışkanlıkları değiştirmeniz gerekiyor. Her gün uygulayacağınız basit işlemlerle cildinizin üst tabakasındaki küçük çatlakları hafifletebilir, hatta kararlı olursanız yok edebilirsiniz.
Ancak unutmayın, derinin alt tabakasına kadar inen derin ve geniş çatlaklar, çok kaşınan ve durmadan kaşıdığınız çatlaklar, iltihaplı ve kanayan çatlaklar daha iyi bir görünüme kavuşabilir ancak tamamen yok olmazlar. En ufak bir etki görmek için dahi en az birkaç aylık sabırlı ve düzenli tedavi gerekir.
- Çatlak oluşumunun ilk sebebi kuruluk olduğuna göre, cildinizin nemlenmesi için ilk şart bol sıvı Bol sıvı ve bol su tüketmiyorsanız, boşuna diğer yöntemleri denemekle uğraşmayın.
- Çinko ve Omega3 içeren besinleri bolca tüketin. Beslenme tarzınızı değiştirip, bol vitamin ve mineral içeren gıdaları tercih edin. Beslenmeyle çözemiyorsanız doktorunuzdan size uygun vitamin ve mineral takviyesi önermesini isteyin.
- Banyoda sabun kullanmayın. Sabun ve benzeri her türlü arındırıcı, mikrop öldürücü, antiseptik ürün cildi kurutur.
- Sodyum Loril Sülfat içeren hijyen ürünlerinden uzak durun.
- Cildinizi soğuktan ve güneş ışınlarından koruyun. Kış güneşi de cilde zarar verir, unutmayın.
- Asla çok sıcak ve çok soğuk su ile banyo yapmayın. Çok soğuk ve çok sıcak su cildin nemini alır. Bu nedenle her zaman ılık suyu tercih edin.
- Çok uzun süre su altında kalmak cildi kurutacağı için banyo keyfinizi kısa kesin.
- Kuru iklimde yaşıyorsanız ya da kaloriferden dolayı evinizin havası çok kuru oluyorsa havayı nemlendiren bir cihaz alarak evinizin havasını daha sağlıklı ve cildi kurutmayacak şekilde yenileyebilirsiniz.
- Çatlamaya eğilimi olan bölgelere yumuşak davranmalısınız. Her tür sert hareket, sert kumaşları olan dar giysiler, sentetik kumaştan üretilmiş giysiler, banyoda kullanılan lifin yapısı bile o bölgedeki çatlamayı hızlandırır. .
- Kaşıntı çatlamanın göstergesidir. Unutmayın, ne kadar çok kaşırsanız çatlaklar o kadar derinleşir ve yayılır. Zor da olsa kaşımamaya çalışın.
